BBT: Nhân dịp cựu Thiếu Tướng Tư Lệnh Sư Đoàn đi thăm anh em TQLC ở Nam Bắc CA và Oregon, BBT/ĐSST nhận được nhiều bài viết của các anh em từ 3 địa phương này về chuyến đi này, ngoài ra còn một bài báo của ký giả Việt Đăng Oregon và bài của báo Việt Weekly tại Nam CA phỏng vấn ông, nếu ĐSST đăng cả thì không hợp với khuôn khổ của tờ đặc san, và các bài viết có những điểm trùng hợp, nhưng nếu chỉ đăng 1 bài thì lại không đầy đủ và ý nghĩa của chuyến đi và không công bằng. Vậy thì gia đình Mũ Xanh có thể đọc những bài viết này trên web TQLC hoặc báo chí ở ngoài, còn trong khuôn khổ tở đặc san, chúng tôi xin phép được đúc kết ý kiến 3 miền những gì có liên quan trực tiếp đến chuyến đi của vị cựu Tư Lệnh mà thôi. Xin cám ơn các tác giả, rất mong quý vị cùng toàn thể gia đình Mũ Xanh, từ anh Cả đến chú Út thông cảm cho BBT/ĐSST.
***
NAM CA:
Tại Nam CA, Lạng Sơn có nhiều dịp tiếp xúc với anh em, nhưng lại trùng vào thời gian thăm viếng và tiễn chân BS Nguyễn Văn Thế nên ít nhiều cũng ảnh hưởng đến niềm vui của ông và anh em. Tuy nhiên, qua những lần Lạng Sơn nói chuyên ngắn ngủi, chúng tôi ghi nhận được cảm tưởng của ông như sau:

_ LS: “Vì bệnh suyễn và bị lệ thuộc vào bình dưỡng khí nên tôi ít ra khỏi nhà, nhất là không đi xa bằng máy bay được. Tôi muốn đi thăm Bắc Ninh, một chiến hữu có công rất lớn đối với binh chủng, nhưng đành chịu. Hồi này tôi không phải dùng bình oxy nữa, dù còn mệt, nhưng đã cố gắng đến với anh em ở đại hội TQLC tại San Jose vào tháng 7/2010. Sau đó tôi thấy khỏe thêm ra, có lẽ do tiếng cười của anh em nên dự định sẽ đi một vài nơi nữa, nhưng thình lình nghe tin anh Thế bệnh nặng nên tôi quyết định quay lại CA. Trong dịp này anh Thế và tôi đã có dịp tâm sự nhiều, nhất là kỷ niệm chiến trường xưa, tôi hứa sẽ trở lại tiếp tục những tâm sự còn dang dở. Nhưng không ngờ.. tôi đang thăm anh em ở Oregon thì phải vội vã quay lại Nam CA để tiễn chân anh Thế lần cuối cùng! Đây là nỗi buồn trong chuyến đi của tôi khi phải chào vĩnh biệt người bạn, người đồng đội đã từng sát cánh trong những trận chiến khốc liệt. Nhưng “sinh lão bệnh tử”, không ai thoát cửa này, sớm hay muộn mà thôi. Điều buồn đau là những người chưa lão, không bệnh mà tử, họ tử trận, những chiến sĩ TQLC đã hy sinh trong cuộc chiến, đó là nỗi buồn day dứt của người chỉ huy! Nói cái gì bây giờ! Ngàn lời cũng không đủ với sự hy sinh của anh em, xin dâng nén hương lòng lên các anh linh. Tôi đã làm hết sức mình trong quyền hạn, tôi không thẹn với người đã khuất, những anh em đã hy sinh tại chiến trường. Nay ở hải ngoại, mỗi người có một cuộc sống tự do và suy nghĩ khác nhau. Riêng tôi, trong chuyến đi này, ngoài chuyện buồn là anh Thế ra đi, tôi đã tìm lại được niềm vui, được gặp anh em, thấy anh em cười.”

Đúng như thế, ông đã thấy anh em cười và ông cười với anh em. Còn như ngày xưa, những ngày xưa ở Lê Thánh Tôn, Hương Điền, hay ở bất cứ đâu, thấy bóng dáng ông “Mắt Kiếng” là anh em né cho chắc ăn, dù chưa bị ông la mắng bao giờ, tâm lý là vậy, sợ gần mặt trời thì nóng. Nhưng ngày nay thì khác, ông không là Tư Lệnh mà là anh Cả của gia đình Mũ Xanh nên tình huynh đệ chi binh đã “phát tiết” ra ngoài, nhìn ông cùng anh em bắt tay nhau, cười, ai cũng cảm thấy ấm lòng.

Ngoài việc Lạng Sơn đến thăm và tiễn chân BS Thế, ông còn đến gặp các thuộc cấp xưa ở tư gia PB Đặng Bá Đạt, tại một nhà hàng, và vui nhất là ông đến ngồi dưới mái hiên tiệm café Lan Hương của Trâu Điên Hào, nơi mà anh em TQLC Nam CA vẫn đến họp mỗi sáng Chúa Nhật. Ông nói anh em nghe, ông nghe anh em nói và rồi cùng nhau “nhớ nhà châm điếu thuốc”, hình như Lạng Sơn và Can Trường đang thi phun khói. Ông cười nhiều, nói thì âm lượng nhỏ, có lẽ còn ảnh hưởng của bệnh suyễn trước đây, vì vậy mà anh em không sợ “nóng” mà cứ xích lại gần Lạng Sơn để nghe cho rõ lời ông tâm sự.

Ngoài chuyện vui cười thăm hỏi, trong dịp chuyện trò với một số ít TQLC có liên quan tới Hạ Lào và Quảng Trị, Lạng Sơn đã bật mí những chi tiết khá đặc biệt liên quan tới hành quân Lam Sơn 719 mà ít người được biết đến. Nha Trang Phạm Nhã TĐT/TĐ.7/TQLC nói:

_ “Đường rừng núi mà rút về đêm thật khó khăn, chúng tôi cứ nhắm hướng theo đạn chiếu sáng của PB thì đến điểm đón của tiểu đoàn anh Bảo, nếu không có pháo binh chiếu sáng thì lạc lung tung hết”.

Trường Can PB Đoàn Trọng Cảo tiếp lời:

_ “Tôi nhận lệnh Thiếu Tướng đi lãnh 5 ngàn quả đạn chiếu sáng, hơi ngạc nhiên sao lại lãnh đạn chiếu sáng nhiều hơn đạn nổ. Nhưng khi PB được lệnh liên tục bắn chiếu sáng hướng dẫn đường về cho quân ta tôi mới hiểu. Tại sao lúc đó Lạng Sơn lại nghĩ đến việc này?”

Nghe Can Trường có vẻ hỏi vặn cựu TL, tôi nghĩ bụng chỉ với tình anh em trong nhà thì Can Trường mới dám hỏi “tại sao”, còn ngày xưa nếu thắc mắc thì dẫu có can trường hay trường can đến đâu, dù có súng to và dài thì cũng ngán ông súng ngắn. Lạng Sơn mỉm cười nói:

_ “Chuyện Lam Sơn 719 có nhiều điều hết sức vô lý đến kỳ quái, dường như “người ta” muốn diệt Tổng Trừ Bị là ND và TQLC! Khi biết TQLC mình làm trừ bị sẽ phải rút sau cùng, tôi đã thấy trước là quân ta sẽ gặp rất nhiều khó khăn với áp lực địch và địa thế rừng núi một khi mình phài rút lui sau cùng, vì vậy tôi đã tiên liệu cho Bắc Ninh tiến sâu vào làm điểm tiếp đón và sẽ phải cần đến nhiều đạn chiếu sáng, dù ban ngày hay ban đêm để hường dẫn cho anh em về..”

Đây là lần đầu tiên tôi ngồi nghe Lạng Sơn nói chuyện, thấy ông cởi mở nên tôi xen ngang vào:

_ “Thưa Lạng Sơn, trước đây Tr/úy Tạ Hạnh gửi cho ĐSST một bài viết về “Ông Mắt Kiếng”, trong đó anh Hạnh nói là LS “thách thức” ông Tướng HXL và từ chối không đổ thêm quân vào Hạ Lào, vì chi tiết này rất quan trọng về phương diện chỉ huy phối hợp hành quân với đơn vị bạn nên BBT chưa thể đăng khi chưa được xác định rõ, vậy xin LS cho biết sự thể ra sao?”.

_ LS: “Tóm tắt thế này, khi VC chiếm lại Tchepone và BB thiệt hại nặng phải rút ra thì ông Lãm lại bắt Tiểu Đoàn của Tr/Tá Phán nhảy vào! Đây là một lệnh thí quân vô ích và vô lý vì không phải để tiếp cứu hay yểm trợ cho đơn vị bạn, nếu cứ theo “lệnh lạc” này thì chắc chắn Tiểu Đoàn của Phán không còn ai nên tôi đã không thể nhắm mắt thi hành, vì sinh mạng của thuộc cấp mà tôi phải cãi lệnh. Trước mặt cố vấn Mỹ, ông ấy hăm sẽ đưa tôi ra tòa. Tôi nói với ông HXL rằng nếu thế tôi sẽ họp báo nói hết. Hiểu được cái lẽ “trái phải” và “lệnh lạc”, cái gì sẽ xảy ra nên sau đó thì ông ấy lặng thinh. Tuy cá nhân tôi sau đó bị phiền toái và thiệt thòi đôi chút, nhưng ăn thua m.. gì, quân sĩ của tôi an toàn, không bị hy sinh một cách vô ích là tôi vui rồi, hạnh phúc rồi.”

Từ chuyện Hạ Lào, Lạng Sơn nói thêm về Quảng Trị và Đà Nẵng, nhưng những chuyện đó xin gác lại, bài viết này chỉ đề cập đến một chuyến đi của Lạng Sơn. Sau Nam CA thì Lạng Sơn lên Bắc CA.

BẮC CA:
Theo lời MX Nguyễn Dự thì..
Anh em Thủy Quân Lục Chiến tại San Jose và vùng Vịnh có trọn vẹn tình cảm nồng ấm và không khí gia đình đón người anh Cả của Sư Đoàn TQLC từ Thành Phố Houston, Texas đến thăm những người em TQLC của mình. Căn nhà của Đồ Sơn hình như nhỏ hơn lại, với gần 20 người em TQLC chào đón Lạng Sơn.

Còn cử chỉ nào ân tình hơn, trân trọng hơn khi những người lính của Binh Chủng TQLC đón vị cựu tư lịnh của mình, dẫu rằng tiếng súng trận đã dứt, những bộ quân phục rằn ri đã xếp gọn nơi tủ áo, nhưng ngay tại đây, mầu áo TQLC xen lẫn dân sự nhưng tất cả trong tư thế đứng nghiêm chào vị cựu tư lệnh của mình. Thật là một hình ảnh đẹp, không biết anh Trần Xuân Nhàn có ghi lại đươc hình ảnh cái giây phút đáng nhớ này không?

Những giây phút trang trọng đón một ông Tướng Tư Lệnh cuối cùng của TQLC đã nhạt nhòa dần, để nhường lại một không khí thân mật, gia đình khi T/T trìu mến bắt tay và hỏi thăm từng người qua sự giới thiệu của Đồ Sơn. Sau phần giới thiệu, Đồ Sơn đại diện anh em chúc tết Lạng Sơn và Lạng Sơn chúc tết lại anh em, những lời chúc Tết sáo lệ không sao sánh nổi nỗi vui mừng sâu kín khi mọi người thấy Lạng Sơn khỏe hơn, tươi hơn, nhất là so với kỳ gặp ông ở đại hội Atlanta.

Trong cái hương vị ngày Tết, mỗi TQLC bất ngờ nhận được bao lì xì của ông anh Cả. Biết đâu chừng, trong ít ngày nữa có ai trong những người ngồi đây thay đổi được cuộc đời của họ vì cái bao đỏ của T/T có tấm vé số. Để cho rôm rả, Viễn Thám Dự mở chai champage, tiếng champagne nổ, tiếng vỗ tay vang căn phòng, mọi người nâng ly chúc mừng buổi họp mặt đáng nhớ này. Kế đến, tất cả ra sân chụp hình lưu niệm, sau đó, mọi người bước vào nhà và bắt đầu hàn huyên chuyện lính và ăn nhẹ do Đồ Sơn khoản đãi.Trong lúc mọi người thưởng thức món ăn, dùng beer và champagne, ĐS phát biểu:

_ “T/T là tư lệnh cuối cùng của SĐ còn có mặt với anh em. Trải qua bao nhiêu gian khổ trong cuộc chiến, từ ngày ông đảm nhiêm chức Tư Lệnh năm 72. Và năm 71 chỉ huy SĐ vào Hạ Lào trong chức vụ Tư lệnh phó SĐ. Năm nay ông 79 tuổi, ông hơn tôi 3 tuổi. Sang năm 2012, đại hội TQLC tổ chức tại Dallas, nếu sức khỏe cho phép tôi sẽ đến để cùng anh em chúc thượng thọ 80 cho ông.”

MX Dự viết tiếp:

_ “Chuyện Lính sau đó cứ thế tuôn ra, mọi người nêu ra vài câu hỏi về những "bí mật" trong cuộc chiến ở Hạ Lào và Quảng Trị. Chúng tôi đều thấy được cái gai góc, trăn trở, suy tư của vị TLP/SĐTQLC phải đối đầu với lệnh lạc của hệ thống quân giai mà như là của....Nixon. Hàn huyên chuyện buồn vui đời lính, T/T cùng toàn thể anh em đều vui, chưa bao giờ có như hôm nay.”

Sau khi cùng anh em chia tay, Đồ Sơn hướng dẫn Lạng Sơn đến thăm hai anh Đinh Xuân Lãm và Nguyễn Minh Châu vì hiện nay hai anh di chuyển rất khó khăn. Đây lại là thêm một bông hồng đẹp cho anh em gia đình Mũ Xanh.

Viễn Thám Nguyễn Dự kết thúc bằng một lời chí tình:
Những ai gặp lại Lạng Sơn hôm nay đều có một cảm xúc giống nhau là chúng ta vẫn còn là Lính, ta vẫn còn trân trọng tình huynh đệ chi binh, cấp chỉ huy và cấp thi hành, ta vẫn còn mầu áo xanh bệt đen sau lớp áo dân giã, và ta ước mong tình đồng đội trong Binh Chủng TQLC là trên hết.

Oregon:
Sau thung lũng hoa vàng, Lạng Sơn Bắc tiến Oregon và có thể Seatle, nhưng vì BS Nguyễn Văn Thế ra đi nên Lạng Sơn phải quay lại Nam CA. Anh em TQLC Oregon đón tiếp vị cựu Tư Lệnh như thế nào?

Từ Oregon, một Mũ Xanh gửi đến BBT/ĐSST bài viết của ký giả Việt Đăng, một bài viết dài, công phu và đầy đủ, không chỉ riêng về chuyến viếng thăm của Lạng Sơn mà còn có một phần riêng tư, về quân trường, đường binh nghiệp và chiến công của vị Tư Lệnh SĐ/TQLC. Bài viết này đã nhanh chóng được giới truyền thông phổ biến. Nhưng trong khuôn khổ của tờ ĐSST như tôi đã trình bày ở phần mở đầu, dù rất muốn.. nhưng cũng đành xin cám ơn nhã ý của ký giả Việt Đăng và Mũ Xanh chuyển bài. Biết rằng việc này khiến MX chuyển bài hoặc một vài anh em khác sẽ không vui. Nhưng ..

…Nhưng không ai hiểu chủ tướng bằng quân sĩ, và cũng không ai hiểu quân sĩ bằng cấp chỉ huy, cấp chỉ huy giỏi thì không có thuộc cấp tồi, vì thế tôi xin một bài viết ngắn gọn của chính TQLC Oregon về chuyến thăm viếng của Lạng Sơn thay vì dùng bài của Việt Đăng. Nhưng vì lý do nào đó mà BBT chưa nhận được hồi âm trong khi báo sẵn sàng đánh số trang để đem đi in. BBT đành gọi điện thoại phỏng vấn Pháo Thủ Oregon
Theo ghi nhận của PT/Ore thì anh hội trưởng Nguyễn Hoàng Kiệt cùng một số anh em khác đã ra đón Lạng Sơn tại phi trường và hướng dẫn ông về chính tiệm phở của mình, dĩ nhiên phở phải ngon nhất Oregon vì Lạng Sơn rất thích phở. Ông tâm sự rằng thời gian sức khỏe xuống, mỗi ngày ông chỉ cầm hơi bằng một tô phở nếu không thì kiệt sức rồi.

Những ngày sau đó thì Lạng Sơn có gặp một số gia đình như anh Mười, anh Hùng, anh Châu v.v.. và nhất là đến tận nhà thăm anh hội phó Ngô Minh Ngọc. Anh Ngọc bị tai biến mạch máu não rất nguy ngập nhưng nay đang hồi phục. Theo lời thuật lại của PT/Ore thì chị Ngọc không tin là Thiếu Tướng Tư Lệnh sẽ đến thăm anh Ngọc nên chị vẫn đi làm, khi biết ông đã đến tận nhà thì chị mới vội vàng từ sở về.

Và vì không đủ thì giờ thăm riêng từng gia đình nên tất cả anh em MX Oregon đã tập trung tại một nhà hàng để cùng gặp Lạng Sơn một lượt. Cũng như Nam Bắc CA, gặp mặt tại nhà hàng là cái cớ để Lạng Sơn và anh em có dịp ngồi lâu hơn chuyện nhiều hơn, cụng ly sô-đa, nhìn khói bay, góp tiếng cười lên tận mây xanh và hình như anh em Oregon cười nhiều và to hơn CA.

Tóm lại trong chuyến đi này Lạng Sơn buồn một (v/v BS Thế) nhưng vui chín, đã thấy rõ tình huynh đệ trong đại gia đình Mũ Xanh.
***
Sự việc chị Ngọc không tin là Tư Lệnh sẽ đến thăm anh Ngọc và ký giả địa phương coi việc Lạng Sơn thăm anh em Oregon là một sự kiện “có tầm vóc lớn lao” hoặc là một vị tướng “đầy huyền thoại” v.v.. cũng đúng, vỉ họ không là lính TQLC. Nhưng với anh em TQLC thì không có gì là “tầm vóc lớn lao” và không có gì là “huyền thoại” cả, vì ông tướng cũng là một người LÍNH TQLC, một người LÍNH tác chiến có đầy đủ “hỉ nộ”, và là một ông tướng ăn, ngủ, làm việc trong hầm làm bằng bao cát ngay tại chiến trường. Súng nổ là có tiếng ông trên máy. Nói tóm lại ông là một ông tướng đánh giặc thứ thiệt chứ không phải tướng “đánh giặc miệng”, tướng cầm can, chống gậy, tướng “đầu tiên”, tướng “huyền thoại’ mờ mờ ảo ảo sau rèm nhung hậu trường.

Ngày xưa Thiếu Tướng Tư Lệnh sát cánh cùng thuộc cấp tại chiến trường, ngày nay anh Cả, khi có và còn sức khỏe đi thăm đàn em trong gia đình là một chuyện bình thường, còn cái “tầm vóc lớn lao, huyền thoại” xin dành cho các ông quan “liêu”.
Khen không đúng chỗ nhiều khi cũng kẹt lắm.
BBT/ĐSST.

---

Vị Tư Lệnh Cuối Cùng Của Sư Đoàn TQLC VNCH, Thiếu Tướng Bùi Thế Lân, Thăm Viếng Thành Phố Hoa Hồng

Vào khoảng 12:30 trưa hôm thứ Tư ngày 16 tháng 02 năm 2011 tuần qua, chiếc máy bay của hãng hàng không Alaska Airline mang số hiệu 6805 đã đáp cánh xuống phi trường quốc tế Portland International Airport mang theo vị Tư Lệnh cuối cùng của Sư Đoàn TQLC VNCH, tới thăm các anh em TQLCVN tại thành phố Hoa Hồng.

Đã 78 tuổi nhưng vị Tư Lệnh hai sao này trông vẫn còn khỏe mạnh và minh mẫn so với tuổi đời. Được biết ông cùng với Thiếu Tướng Phu Nhân đến Portland lần này chỉ nhằm mục đích thăm viếng các anh em sau khi đã ghé ngang Nam và Bắc California. Đây là một sự kiện có tầm vóc lớn lao mang lại sự hãnh diện và nhiều niềm vui cho các anh em trong hội TQLCVN Oregon. Cùng ra phi trường đón Thiếu Tướng với anh Hội Trưởng Nguyễn Hoàng Kiệt còn có Tr. Úy Vũ Văn Nhân và MX Nguyễn Bác Ái.

Sử liệu về binh nghiệp của Thiếu Tướng Bùi Thế Lân ghi nhận ông xuất thân khóa 4 trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức, từng làm Tham Mưu Trưởng TQLC từ những năm đầu của thập niên 60 và được thăng Đại Tá vào năm 1966. Trước khi được TT Nguyễn Văn Thiệu bổ nhiệm lên Tư Lệnh TQLC vào ngày 4 tháng 5 năm 1972 ông đã từng giữ chức vụ Tư Lệnh Phó của binh chủng này và chỉ hơn 3 tuần sau khi nhận lãnh trách nhiệm mới, vào ngày 28 tháng 5 năm 1972 tại bản doanh Bộ Tư Lệnh TQLC trong Đại Nội Huế, TT Nguyễn Văn Thiệu đã gắn lon Chuẩn Tướng cho ông và sau hơn 3 năm chỉ huy Sư Đoàn TQLC, ông được vinh thăng Thiếu Tướng.

Đồng khóa với ông còn có cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng (Tư Lệnh Quân Đoàn I, mất năm 2007 tại Virginia), cố Chuẩn Tướng Lê Quang Lưỡng (Tư Lệnh Sư Đoàn Nhảy Dù, mất năm 2005 tại California), cố Chuẩn Tướng Nguyễn Văn Điềm (Tư Lệnh Sư Đoàn 1 Bộ Binh, tử nạn tại Sa Huỳnh, Quảng Ngãi tháng 3 năm 1975) và cố Chuẩn Tướng Hồ Trung Hậu (nguyên Tư Lệnh Sư Đoàn 21 Bộ Binh, bị CS bắt giam sau năm 1975 và mất năm nào không rõ).

Tin tức thu thập cho biết thêm rằng trước năm 75 vị Tư Lệnh TQLC này đã từng nắm dưới tay một Sư Đoàn thiện chiến vào bậc nhất của quân đội VNCH bao gồm 12 TĐ Tác Chiến, 3 TĐ Pháo Binh, 1 TĐ Công Binh, 1 TĐ Quân Y, 1 TĐ Truyền Tin và 1 TĐ Tổng Hành Dinh, tất cả vào khoảng 939 Sĩ Quan cùng 14,290 Hạ Sĩ Quan, Binh Sĩ các cấp.

Chiến sử VNCH cũng ghi nhận trong giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc chiến chống sự xâm lăng của CSVN, Sư Đoàn TQLC dưới quyền chỉ huy của Tư Lệnh Bùi Thế Lân đã tham dự nhiều trận chiến đẫm máu, binh sĩ TQLC đã chiến đấu dũng cảm đạt được nhiều chiến công lẫy lừng mà cao điểm là kỳ tích tái chiếm và treo cờ vàng ba sọc đỏ tại cổ thành, Quảng Trị vào ngày 16 tháng 9 năm 1972.

Cũng vì kỳ tích này mà vào ngày 7 tháng 3 năm 2009, ông đã được Thiếu Tướng TQLC Hoa Kỳ, William Eshelman, đại diện quân đội Hoa Kỳ trao tặng huân chương Legion of Merit tại Houston, Texas.

Được thành lập vào tháng 7 năm 1942 từ một đạo luật ban hành từ Quốc Hội, Legion of Merit là huân chương của Quân Đội Hoa Kỳ dành trao tặng cho các quân nhân có tài lãnh đạo đáng khen đặc biệt trong lúc thi hành xuất sắc nhiệm vụ, đạt nhiều thành tích. Huân chương này có 4 cấp bậc (degree) Chief Commander, Commander, Officer, và Legionnaire. Degree of Chief Commander và Degree of Commander chỉ để ân thưởng cho nguyên thủ quốc gia hoặc tướng lãnh Hoa Kỳ cũng như của những quốc gia đồng minh với Hoa Kỳ. Hai loại này được choàng vào cổ thay vì gắn vào ngực trái như Degree of Officer hoặc Degree of Legionnaire. Huân chương trao tặng cho Thiếu Tướng Bùi Thế Lân thuộc loại Degree of Commander cùng với biểu chương chiến đấu anh dũng.

Được biết ông là người Việt Nam đầu tiên nhận được huy chương cao quý trên. Dựa theo tin tức trên mạng thì trong văn bản giải thích lý do trao tặng huy chương, Bộ Trưởng Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ Robert M. Gates viết:
“Do tài lãnh đạo đáng được đặc biệt ca ngợi trong khi thi hành xuất sắc nhiệm vụ từ ngày 30 tháng 3 năm 1972 đến ngày 16 tháng 9 năm 1972 khi liên tục đảm trách chức vụ Tư Lệnh Phó và kế tiếp là Tư Lệnh Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam. Trong thời gian chiến đấu mang tính cách quyết định mất còn cho Việt Nam Cộng Hòa tiếp theo sau cuộc tấn công ồ ạt của nhiều sư đoàn chính quy Bắc Việt qua vùng phi quân sự, Chuẩn Tướng Lân đã giữ vai trò then chốt trong những chiến công lừng lẫy của Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam mà đỉnh cao là giải phóng thành phố Quảng Trị khỏi tay quân Bắc Việt.
Bằng vào tài chỉ huy kiệt xuất, nhuần nhuyễn chiến thuật, cùng với lòng can trường vượt bậc khi trực diện với quân thù tàn bạo, Chuẩn Tướng Lân đã truyền cho quân sĩ Thủy Quân Lục Chiến dưới trướng mình lòng quả cảm để chế ngự một địch thủ kiên cường. Thành tích gương mẫu của ông phản ánh danh thơm cho bản thân, mà còn cho toàn thể Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa”.

Tuy đã tới trễ hơn ba mươi mấy năm nhưng tấm huân chương này vẫn là một niềm hãnh diện chung cho toàn thể cộng đồng người Việt Tự Do chúng ta.

Gặp được vị chỉ huy của một binh chủng đầy huyền thoại này mới nhận ra ông là một con người hiền hòa, ăn nói nhỏ nhẹ, nhiều tình cảm và đặc biệt là thích ... Phở. Được biết sau khi đón “Lạng Sơn”, các anh em đã mời ông cùng về Phở Hùng 82nd thưởng thức món phở bò tại đây. Tới nơi thì vợ chồng Tr. Úy Hoàng Đông Đầu cũng đã có mặt đang chờ đợi chào đón Thiếu Tướng. Còn gì vui hơn cho anh Hội Trưởng Nguyễn Hoàng Kiệt khi ngài Tư Lệnh TQLC không những đã chiếu cố tận tình mà còn ngỏ lời khen thưởng món phở tại nhà hàng của anh?
Những ngày sau đó Thiếu Tướng Bùi Thế Lân đã tới thăm Trung Tướng Phạm Quốc Thuần tại tư gia. Tại đây hai vị “Mặt Trời” đã thân tình thăm hỏi nhau và có lẽ cùng chia sẻ những “thâm cung bí sử” của một thời xa xưa. Ngoài ra vị Tư Lệnh còn bỏ thời gian ăn trưa với Đại Úy Nguyễn Mười, cơm tối cùng vợ chồng MX Nguyễn Đức Hùng, vợ chồng Tr. Úy Châu. Nhưng có lẽ việc có ý nghĩa nhất mà Thiếu Tướng đã làm là đến thăm MX Ngô Minh Ngọc, Hội Phó Hội TQLCVN Oregon.

MX Ngô Minh Ngọc đột ngột bị tai biến mạch máu não và trong 3 tháng qua đã phải hai lần giải phẫu não bộ. Được đưa vào phân khu cấp cứu (ECU) nhiều lần tưởng đã không thoát khỏi cơn nguy nhưng nhờ ơn trên anh đang trên đường hồi phục cho dầu còn nhiều khó khăn. Sau khi MX Nguyễn Bác Ái cho Thiếu Tướng biết tình trạng của anh Ngọc, ông đã quyết định và yêu cầu sắp xếp cho ông được thăm viếng. Mặc dầu đã liên lạc cho phu nhân anh Ngọc biết trước việc này nhưng chị vẫn đi làm vì nghĩ rằng chuyện một vị Tư Lệnh tới thăm chồng chị không thể xảy ra. Nhưng sau khi được biết Thiếu Tướng gần đến nhà thì chị vội vã từ nơi làm việc chạy về. Chị tâm sự “Chồng em bịnh hoạn mấy tháng qua, khi nghe Thiếu Tướng Tư Lệnh đến thăm em nghĩ là chuyện không thể xảy ra cho gia đình em”. Chị rất cảm động, không ngừng cám ơn và hứa sẽ viết bài về cuộc thăm viếng này. Sau thời gian thăm hỏi thân mật trong tình huynh đệ, trước khi ra về Thiếu Tướng còn nhắn nhủ với MX Ngô Minh Ngọc “Cậu phải ráng sống ít nhất 78 tuổi như tôi hay nhiều hơn nữa để lo cho vợ con, cố gắng lên!”. Mặc dầu rất khó khăn trong vấn đề di chuyển nhưng vợ chồng anh Ngọc hứa sẽ đến tham dự buổi cơm tối cùng Thiếu Tướng và anh em. Phải cám ơn Tr/Uy Phát đã không quản ngại đưa đón vợ chồng anh Ngọc.

Tối hôm thứ Bảy ngày 19 tháng 2, 2011, qua sự sắp xếp của Hội Trưởng Nguyễn Hoàng Kiệt, các anh em TQLC Oregon và gia đình đã có dịp diện kiến vị chỉ huy một thời của mình qua một bữa tiệc thân mật tại nhà hàng Wong’s King tọa lạc trên đường Division.

Bữa tiệc được sắp xếp vào lúc 4:00 giờ chiều nhưng vì kẹt xe bất chợt nên anh em đã đưa ông đến hơi trễ. Khi xe vừa đến cửa nhà hàng thì đã thấy các anh em TQLCVN Oregon đứng, ngồi trông ngóng chờ đón. Tất cả đều rất chỉnh tề, quần tây, áo vest. Chắc có lẽ vì thương mến, kính nể vị chỉ huy nên có nhiều anh tuy lúc nào thấy cũng lòe xòe nhưng tối hôm đó lại xúng xính trong bộ đồ vía nhìn quan trọng hẳn ra.

Tại bữa cơm thân mật này chuyện 30, 40 năm qua lần lược trở về. Những chuyện vui, buồn, khen, thưởng, phạt mà khi xưa không dám nói. Anh Đại Úy Mười Quân Cảnh TQLC kể lại khi xưa lúc ở trong Bộ Tư Lệnh Hành Quân, Thiếu Tướng trao cho vị Sĩ Quan chánh văn phòng số tiền 20 ngàn và ra lệnh dắt Đại Úy Mười đi nhậu. Mừng rỡ hai anh em đi nhậu xả láng đến hết tiền. Trên đường về vì quá đã và quá xỉn nên bị lật xe. Tuy may mắn không chết vì lật xe nhưng hai anh nghĩ kỳ này về trình diện bị đẩy ra bộ binh thì chắc cũng chết. Thiếu Tướng cười và hỏi Đại úy Mười “Tôi cho tiền anh đi nhậu, nhậu đã về lại lật xe. Về trình diện có bị phạt không?”. “Không” Đại Úy trả lời. Thiếu Tướng hỏi tiếp “Có ai ra bộ binh không?”. “Không” Đại Úy lại trả lời tiếp. Thiếu Tướng làm luôn “Vậy bây giờ còn khiếu nại gì nữa?”. Cà hai bàn tiệc đều cười ầm lên.

Một sự bất ngờ đáng nhớ là có một số các anh đứng dậy rủ nhau ra ngoài hút thuốc. Thấy vậy Thiếu Tướng cũng đứng dậy cùng ra ngoài hút thuốc truyện trò với các anh. Hình ảnh này có thể là một niềm vui và mãi mãi là một kỷ niệm tốt đẹp trong cuộc đời binh nghiệp của các anh. Một anh còn tâm sự rằng ngày xưa chỉ nghe tiếng máy bay trực thăng của Thiếu Tướng bay ra là anh em đã tìm đường chui xuống hầm trốn hết trơn, hết trọi.
Sau bữa cơm trước khi ra về các anh còn được lần lượt chụp hình kỷ niệm chung cùng Thiếu Tướng và ông hứa sẽ trở lại Portland, Oregon thăm anh em trong tương lai nếu không có trở ngại gì về sức khỏe.

Được biết trong thời gian đến Portland ông có thể ở khách sạn hoặc những nơi khác nhưng để gần anh em ông đã nhận lời mời tá túc tại nhà MX Nguyễn Bác Ái, một người đã gần ông trong những ngày tháng cuối cùng của cuộc chiến và tháp tùng ông từ vùng I về đến vùng III chiến thuật cũng như đón ông ra tàu rời Việt Nam vào ngày 30 tháng 4 năm 1975 sau khi nghe lệnh buông súng của Tổng Thống Dương văn Minh.

Hỏi chuyện anh Nguyễn Bác Ái về thời điểm này thì anh cho biết trên tàu ngày hôm đó còn có những vị Sĩ Quan cấp Tá cùng đi chung nhưng có một điều làm anh rất thất vọng là trong 35 năm qua tuy có các dư luận không hay, vu khống Thiếu Tướng Bùi Thế Lân đã trốn đi nước ngoài trước khi mất nước đáng lẽ những người này phải lên tiếng vì họ là những nhân chứng sống nhưng buồn thay anh chỉ thấy họ im lìm hoặc có lên tiếng thì cũng chỉ để ca ngợi bản thân họ mà thôi.

Ở đời khi người ta trọng vọng một người nào đó thì thường có hai lý do chính yếu. Lý do thứ nhất là vì sợ, còn lý do thứ hai là vì lòng yêu mến người đó. Nếu chỉ là sợ thì sự trọng vọng thường có tính cách nông cạn, không gặp thì không nghĩ đến. Còn nếu trọng vọng vì yêu mến thì cảm tình này thường lâu dài, bền bỉ qua thời gian. Qua cách cư xử, chuyện trò của Thiếu Tướng Bùi Thế Lân đối với các anh em TQLCVN Oregon và ngược lại giữa các anh em và Thiếu Tướng thì có thể nhận thấy sự yêu mến, tình huynh đệ thật sự hiện hữu giữa đôi bên. Có giây phút ngồi trong xe, Phu Nhân của Thiếu Tướng quay hỏi “Ông thấy anh em thương ông, ông có vui không?”. Thiếu Tướng Bùi Thế Lân mỉm cười trả lời “Ừ”. Với một câu “Ừ” ngắn gọn chắc ông cũng hiểu tuy vào tuổi “Thất Thập Cổ Lai Hy” và đã hơn 35 năm trôi qua nhưng những người lính của vị Tư Lệnh này vẫn còn dành cho ông một chỗ đứng đặc biệt trong trái tim của họ đủ thấy ông không những là một vị chỉ huy tài giỏi nhưng còn là một vị Tướng đầy đủ đức độ của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.

Portland, Ngày 21 Tháng 02 Năm 2011.

Việt Đăng