Một Đời Mũ Xanh - Phần 2
VÀO NƠI GIÓ CÁT

Ngô Văn Ðịnh - Thủy Quân Lục Chiến VNCH

Lời nói đầu: Sau đây là phần thứ hai của bài bút ký của cựu Ðại Tá Thủy Quân Lục Chiến Ngô Văn Ðịnh. Tài liệu này chia làm ba phần. Phần I Khóa Cương Quyết Ðà Lạt 54, ông viết về mối liên hệ với các bạn cùng khóa trong 21 năm quân ngũ. Phần II Vào Nơi Gió Cát, ông viết về 4 năm hành quân với tư cách Lữ Ðoàn Trưởng Lữ Ðoàn 258 TQLC và phần thứ III ông viết về trận Quảng Trị. Kỳ trước chúng tôi đã đăng phần thứ I và bây giờ tiếp theo là phần thứ II. Phần này được đặt tựa là “Vào Nơi Gió Cát.” Trong tác phẩm Chinh Phụ Ngâm, nguyên tác của Ðặng Trần Côn do bà Ðoàn Thị Ðiểm đã dịch Nôm với lời thơ trác tuyệt nguyên văn như sau: “Chàng từ khi vào nơi gió cát, đêm trăng này nghỉ mát nơi đâu?” Trước năm 1954, một cuốn tiểu thuyết của Lan Khai cũng đã được đặt tên là “Vào Nơi Gió Cát.” Mới đây cũng có một cuốn sách của chiến hữu TQLC với tựa đề tương tự. Và bây giờ một lần nữa, chúng tôi lại mời quý vị “Vào Nơi Gió Cát” với tác giả Ngô Văn Ðịnh.

Chúng tôi xin nhắc lại, Ðại tá Ngô Văn Ðịnh với 21 năm quân ngũ là người suốt một đời chiến binh đã ở với Thủy Quân Lục Chiến. Lịch sử TQLC Việt Nam bắt đầu thành lập từ cuối năm 1954 và tan hàng 30 tháng 4-1975 thì ông Ðịnh là người đã có mặt từ phút đầu đến phút cuối. Cùng ở TQLC một lượt suốt 21 năm lịch sử chỉ có hai sĩ quan là Ngô Văn Ðịnh và Bùi Văn Phẩm đều thuộc khóa Cương Quyết Ðà Lạt 1954. Ông Ðịnh cũng là người lần lượt chỉ huy qua 4 Lữ đoàn TQLC trong các giai đoạn tổ chức, huấn luyện và hành quân khác nhau. Ðó là cuộc đời của một chiến binh một đời mũ xanh hiện cư ngụ tại San Jose.

Người giới thiệu: Giao Chỉ - Vũ Văn Lộc (Trung đội 21)

CÁC VỊ TƯ LỆNH TQLC: Trước khi viết về 4 năm hành quân với Lữ Ðoàn 258 TQLC, xin kể lại danh tính các vị tư lệnh mà tôi đã có dịp làm việc hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp trong 21 năm đội mũ xanh.

1). Phạm Văn Liễu: Tháng 12 năm 1954, Ðại úy Phạm Văn Liễu Khóa 5 Võ Bị Liên Quân Ðà Lạt được Bộ Tổng Tham Mưu giao phó trách nhiệm thành lập Binh Ðoàn Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam.. Ðầu năm 1955 Ðại Úy Liễu được thăng cấp Thiếu Tá và rời khỏi chức vụ. Ông chỉ ở với TQLC trong thời gian ngắn trong vai trò tổ chức.

2). Lê Quang Trọng: Ngày 1 tháng 6 năm 1955 Trung Tá Lê Quang Trọng, Khóa 2 Huế được chỉ định làm Chỉ Huy Trưởng TQLC đầu tiên. Bộ Chỉ Huy đóng tại trại Cửu long Thị Nghè, Gia Ðịnh.

3). Phạm Văn Liễu: Ðầu năm 1956, Trung Tá Lê Quang Trọng được bổ nhiệm làm Tư Lệnh Sư Ðoàn Khinh Chiến 11 ở Cần Thơ, ông bàn giao lại chức vị Chỉ Huy Trưởng cho Thiếu Tá Phạm Văn Liễu.

4). Bùi Phó Chí: Tháng 11 năm 1956, Thiếu Tá Phạm Văn Liễu đi hoc khoá Bộ Binh Cao cấp tại Fort Benning bàn giao chức vụ Chỉ Huy Trưởng TQLC cho Ðại úy Bùi Phó Chí. Thời gian này Ðại úy Chí đang là Tiểu đòan trưởng Tiểu đoàn 1 TQLC kiêm Xử Lý Thường Vụ chức vụ Chỉ Huy Trưởng binh chủng (khoảng 1 tháng).

5) Lê Như Hùng: Cuối năm 1956, Thiếu Tá Lê Như Hùng (Bộ Binh) thuyên chuyển về TQLC được bổ nhiệm chức vụ Chỉ Huy Trưởng TQLC chính thức thay thế Thiếu Tá Phạm Văn Liễu.

6). Lê Nguyên Khang: Tháng 4 năm 1960, Thiếu tá Hùng bàn giao chức vụ Chỉ Huy trưởng TQLC cho Thiếu Tá Lê Nguyên Khang, Khoá 1 Nam Ðịnh. Thiếu Tá Lê Như Hùng về Tham Mưu Biệt Bộ Phủ Tổng Thống. Thăng cấp Trung Tá dưới thời Tổng Thống Ngô Ðình Diệm.

7). Nguyễn Bá Liên: Bành trướng theo thời gian và sự lớn mạnh của quân đội, TQLC được nâng lên cấp Lữ Ðoàn, rồi Sư Ðoàn. Thiêú Tá Khang liên tục chỉ huy TQLC trong thời gian từ 1960 đến tháng 12 năm 63. Thiếu Tá Khang lên Trung Tá năm 62. Trung Tá Khang lên Ðại Tá tháng 12 năm 63 và đi làm Tùy viên Quân sự tại Phi Luật Tân. Trung Tá Nguyễn Bá Liên thay thế giữ chức vụ Chỉ Huy Trưởng TQLC.

8). Lê Nguyên Khang: Ðầu năm 64 sau vụ tướng Nguyễn Khánh chỉnh lý thì Ðại Tá Khang trở về nước và giữ chức vụ Chỉ Huy TQLC thay Trung Tá Nguyễn Bá Liên đi làm Tùy Viên Quân sự tại Phi Luât tân. Ðại Tá Khang được thăng cấp Chuẩn Tướng, Thiếu Tướng và cấp bực sau cùng là Trung Tướng. Ông chỉ huy Lữ Ðoàn TQLC rồi lên cấp Sư Ðoàn TQLC cho đến tháng 5 năm 1972.

9). Bùi Thế Lân: Tháng 5 năm 1972, Trung Tướng Lê Nguyên Khang Tư Lệnh SĐ/TQLC được bổ nhiệm làm Tham Mưu phó Hành Quân BTTM, bàn giao chức vụ Tư Lệnh TQLC cho Ðại Tá Bùi Thế Lân Tư Lệnh Phó SÐ. Ðại Tá Lân Khóa 4 Thủ Ðức được thăng cấp Chuẩn Tướng, rồi Thiếu Tướng. Ông làm Tư lệnh TQLC cho đến ngày 30-4-1975.

Vào nơi gió cát.
Ký sự hành quân của lữ đoàn 258 TQLC trong 4 năm gian khổ nhất của chiến trường (71 - 74)
* * *
Lữ-Ðoàn 258 là hiện-thân của Chiến-Ðoàn B do Trung Tá Tôn Thất Soạn Chiến Ðoàn Trưởng thành lập năm 1965.
Chiến-Ðoàn-B đã có mặt trên khắp 4 Quân-Khu: Trận Ba Gia, tỉnh Quảng Ngãi cuối năm 1965. Trận Việt An, tỉnh Quảng Tín năm 1966. Hành quân Bồng Sơn và An Lão, tỉnh Bình Ðịnh năm 1967.

Năm đó chiến đoàn đóng tại Dương liễu. Tôi là Thiếu Tá coi Tiểu Ðoàn 2 đóng cách khoảng 2 cây số. Tôi lên để họp hành quân. Sau khi họp xong, trời đã xế chiều, Trung Tá Soạn chiến đoàn trưởng mời tôi ở lại ăn cơm, nhờ vậy nên tôi đã thoát khỏi một cuôc phục-kích. Tôi cho tài xế về để khi nào tôi gọi thì sẽ lên đón. Trên đường về, xe Jeep bị phục-kích. Hạ Sĩ Danh bị VC bắt sống. Trực thăng tuần tiễu dọc QL1 quan sát thấy, nên báo cho Tiểu Ðoàn 2 đi cứu Hạ-Sĩ Danh. Chúng bắn chết Hạ Sĩ Danh trước khi phân-tán tẩu-thoát. Tôi còn nợ ông Soạn vì đã vừa được ăn cơm, vừa thoát khỏi bị bắt sống hoặc bị giết.

Trong thời gian Trung tá Soạn giữ chức vụ Chiến Ðoàn Trưởng, các tiểu đoàn được tuyên dương nhiều lần. Ðầu năm 1970, ông Soạn lên Ðại Tá chỉ huy lữ đoàn 258 đầu tiên hành-quân vượt biên sang Kampuchia. Tháng 6 năm 70 thì Ðại-tá Soạn tham dự Khoá Chỉ Huy Tham Mưu tại Ðà Lạt, bàn giao Lữ-đoàn 258 cho Trung Tá Nguyễn Thành Trí.

Ðầu tháng 7 năm 1971, tôi mãn-khóa Chỉ Huy Tham mưu ở Ðà lạt trở về, chưa được đi phép, đã được lệnh ra Quảng Trị. Vừa tới phi trường Quảng-Trị đã có trực-thăng chờ sẵn để đưa tôi tới 258 tại căn cứ Mai Lộc, để nhận lãnh chức vụ Lữ Ðoàn Trưởng thay thế Trung Tá Trí.

Trung tá Trí cũng là hàng xóm sát vách với gia đình tôi ở trong trại Nguyễn văn Nho, Thị nghè, hai anh em không xa lạ gì nhau. Việc bàn-giao chỉ có khoảng 10 phút để ký biên bản và bắt tay từ giã. Gió Lào ở Mai Lộc buổi trưa làm rát mặt, bụi đỏ bao phủ khắp nơi. Khác hẳn với không khí ở Ðà-lạt, nơi mà tôi mới từ giã sau 6 tháng tham-dự khoá học.

Tôi được Trung Tá Ðỗ Ðình Vượng bạn cùng khóa là Lữ Ðoàn Phó trình bày tình hình. Khu vực trách nhiệm của LÐ là một số căn cứ do TQLC Hoa Kỳ đã thiết lập trước đây nằm trên dẫy Trường Sơn chế ngự toàn vùng phía Tây Nam Bến Hải theo hình vòng cung. Hướng Tây là hướng mà địch có thể di-chuyển đến tấn công các vị-trí của ta trải dài từ Quảng Trị đến Gio Linh. Vòng cung Ðông Bắc là các đơn vị thuộc Sư Ðoàn 3 Bộ Binh. Ðơn vị này đồn trú trên các căn cứ từ Tân Lâm , Carroll , Cồn Thiên , cho tới Gio Linh.

Khoảng cách từ Ðông-Hà đến Gio Linh chừng 18 cây số. Căn cứ Mai lộc nằm trong lãnh thổ quận Hương Hóa. Quận trưởng là Thiếu Tá Ðông; tôi đến thăm xã giao người bạn cũ đã cùng ở Tiểu Ðoàn 1 với tôi năm 1955. Quận ở đây nghèo nàn, dân chúng thưa thớt canh tác trà Xanh làm kế sinh nhai.

Ngày tôi đến 258 có các Tiểu Ðoàn trưởng cấp Thiếu Tá là Nguyễn Xuân Phúc, Ðỗ Hữu Tùng, Lê Bá Bình, và Thiếu Tá Trần Thiện Hiệu coi Tiểu Ðoàn Pháo Binh.

Tại căn cứ Mai Lộc có nhiều cố vấn TQLC, Bộ Binh, Pháo Binh tổng cộng trên dưới 10 người, không kể cố vấn của các Tiểu đoàn. Một số ở tại Lữ Ðoàn và khoảng 5 người ở trên căn cứ Sarge. Nơi đây họ có một máy viễn vọng kính hồng ngoại tuyến rất tối tân (Infra Red Night Vision Telescope). Về ban đêm có thể nhìn thấy những hoạt động của VC trong phạm vi 20 miles. Ðây cũng là loại quân dụng mới để trắc nghiệm trên chiến trường VN. Tôi được mời vào xem, họ giải thích rằng ban đêm máy đó có thể nhìn thấy được VC hút thuốc cách xa 20 dậm. Tôi mừng thầm vì như vậy ở đây khá yên tâm.

Việc hoán đổi các đơn-vị tại các căn cứ đều bằng trực-thăng. Súng cối 160 ly của VC đã có yếu tố sẵn, thấy máy bay xuống là bắn ngay. Súng cối 160 ly là loại súng bắn chính xác và có sức tàn phá tệ hại nhất. Không một hầm nào tại các căn cứ của chúng tôi có thể chịu nổi sức công phá của pháo địch.

Nhờ có ưu thế về máy bay tuần thám túc trực quan sát trên không phận nên địch chỉ có thể pháo khi nào thấy không có máy bao vùng. Về ban đêm phía ta còn có loại C130 trang bị đại liên 12.7 ly và hỏa châu, loại C-130 này còn có tên là Rồng Lửa sẽ đến bao vùng mỗi khi đưọc yêu cầu.

Việc tiếp tế cho các đơn vị đều bằng phương tiện trực thăng theo định kỳ mỗi tuần một lần, nếu nhu cầu đặc-biệt thì sẽ do không-quân VN đảm trách. Mỗi lần tiếp-tế, tải thương đều phải có các trực thăng gunships đi bảo vệ.

Tháng 8-71, căn cứ Bá Hộ bị pháo nặng nề, cùng lúc chúng tấn công mạnh vào căn cứ từ nhiều phiá. Nặng nhất là hướng từ Mai Lộc lên, có lẽ chúng sợ ta tiếp viện bằng đường bộ. Không-quân được gọi tới yểm-trợ tiếp-cận thả bom ngay hàng rào, địch thiệt hại rất nhiều, một số VC đã xâm nhập vào được bên trong, cận chiến đã diễn ra và chúng đã bị anh em cánh của Tiểu Ðoàn 6 tiêu diệt. Tuy nhiên, chúng tôi cũng bị sứt mẻ.
Thấy tình hình bất-lợi cho ta, tôi chấp thuận cánh B rút khỏi căn cứ để tránh tổn thất. Ðịch đã bố trí mạnh ở hai đường từ căn cứ Sarge sang Bá Hộ và đường từ Mai Lộc lên. Hai con đường này trước đây vẫn được ta xử-dụng thường xuyên để thay đổi đơn vị. Phi cơ thả bom ngay vào trong căn cứ khi thành-phần cuối cùng của cánh B rút ra khỏi vị trí. Khi được báo là cánh B đã xuống được hết chân núi, tôi liên lạc trực tiếp được với Thiếu Tá Cảnh và nói anh em cố-gắng di chuyển về phía Tây Nam càng xa càng tốt.

Việc rút khỏi căn cứ Bá Hộ vì áp lực qúa mạnh được báo cáo về Quân Ðoàn, đồng thời tôi xin trực thăng tiếp cứu, Trung Tướng Hoàng Xuân Lãm cùng một tướng Mỹ và các SQ tham mưu đến Mai Lộc. Tôi thuyết trình tình hình. Tướng Lãm không nói và cũng không hỏi điều gì. Phía người Mỹ đồng ý tiếp cứu nhưng vì thấy Trung tướng Lãm không có ý kiến gì; tôi sợ người Mỹ có thể đổi ý kiến.

Cuối cùng việc tiếp cứu được tiến hành. Trực thăng bốc quân rất nguy hiểm nhưng may mắn không có chuyện gì xẩy ra. Theo tôi nghĩ thì họ cứu mình là vì có cố vấn đi cùng. Nếu như không có cố vấn đi theo cánh B thì chắc là sẽ có nhiều lý do kỹ thuật để họ từ-chối.

Sự suy nghĩ lúc đó đến bây giờ vẫn thấy đúng. Viết đến đây lại nhớ đến thời gian cuối năm 1968, tôi chỉ huy Tiểu Ðoàn 2 Trâu Ðiên hành-quân ở rừng già Tây Ninh. Ban đêm trong khi đang di chuyển, bị chạm địch, tiếp tục đụng độ và đã có thương vong. Tôi được cố vấn Mỹ thông báo là phải rút ra khỏi nơi này để 1/2 tiếng sau sẽ có B52 đánh. Ðang đụng trận, đêm tối như thế này mà lại bảo rời ra khỏi 3 cây số để đánh B52 thì thật là chuyện không thể làm đươc. Phần vì nhận cái lệnh bực mình, chẳng biết từ Quân Ðoàn hay từ đâu mà lại được gửi qua hệ thống cố vấn. Tôi thông báo lên chiến đoàn xin can thiệp. Viên cố vấn chờ câu trả lời của tôi. Phần vì quá mệt mỏi, sau một vài phút suy nghĩ, tôi trả lời ngắn gọn: "Tiểu Ðoàn đang đụng địch, đã có thương vong, tôi sẽ không đi đâu cả. Nếu không cho lệnh B52 di-chuyển đi mục tiêu khác được thì cứ việc ném. Tôi nói để anh báo lên hệ thống của anh là tôi không đi đâu cả, cứ việc thả bom". Tuy nói mạnh như vậy thôi chứ tôi biết chắc 98% là có cố vấn Mỹ thì sẽ không khi nào họ dám ném bom xuống. Ðúng như vậy.

Trở lại căn cứ Bá Hộ, trong khi rút, cánh B của Tiểu Ðoàn 6 chỉ đem được các thương binh nhưng tử-sĩ thì đã không mang theo được. Thật đau lòng cho chúng tôi phải bỏ xác mũ xanh ở lại. Ðến ngày hôm sau thì quân Bắc Việt cũng đã rút khỏi căn cứ vì bị phi pháo quá nặng. Trực thăng thăm dò nhiều lần ở ngay trên đỉnh Bá Hộ để xem có phản ứng gì không. Sau nhiều lần bay trên căn cứ không thấy còn hoạt động gì cuả địch, một tiểu đội tiền phong có một cố vấn đi cùng để liên lạc không yểm cho chính xác. Toán quân này được đổ xuống an toàn. Ðại Úy Lâm Tài Thạnh chỉ huy đại đội 1 đã di chuyển theo đường bộ từ Mai Lộc lên tái chiếm Ba Hộ cùng ngày.

Do đó việc thu lượm các tử sĩ để đem về Mai Lộc được tiến hành theo kế hoạch đã định. Các tử-sĩ được để vào trong các Body Bags bằng nylon và đặt sẵn vào lưới, trực-thăng đến móc lưới đem về sân bay Mai-Lộc.
Trong tổng số 23 tử sĩ, trong đó có Ðại úy Phạm Tuấn Anh Ðại Ðội Trưởng, khóa 21 trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam, (anh là con của nhà tướng số Kim Sơn nổi tiếng ở Saigòn).

Ðại Úy Quách Ngọc Lâm có nhiệm vụ làm thẻ ghi danh tánh tử sĩ trước khi đưa về Saigon, anh báo cáo là đã đếm được tổng cộng có 24 cái túi Nylon. Kiểm soát lại thì thấy túi thứ 24 chứa thi hài của một người mặc kaki vàng. Vì trong đêm tối nên anh em đã để nhầm thêm một tử-thi VC vào túi đó. Tử-thi Việt Cộng cũng đã được chôn cất tại Mai Lộc.

Tại Mai Lộc có một cố vấn Bộ Binh Mỹ, anh này biết nói tiếng Việt rất rành rẽ, và có liên hệ tới một sự viêc xẩy ra như sau:
Vào một đêm, không nhớ rõ là Tiểu-đoàn nào, báo-cáo tiểu-đội đi phục-kích đã bắn chết một tên Việt Cộng thu một AK 47 và một máy PRC 25. Câu chuyện chỉ đơn-giản như vậy, nhưng phiá cố-vấn Mỹ hỏi tôi về danh tính của tay Việt Cộng bị bắn chết đêm qua. Cố vấn nói với tôi rằng “Ông làm ơn cho người xem xét tên VC bị bắn đêm hôm qua có phải tên Thu không? Cứ mở cái nón cối ra thì sẽ thấy có tên Thu viết ở bên trong đó!”
Tôi thắc mắc hỏi lại là tại sao ông lại biết người này tên Thu?
Ông ta trả lời rằng hàng đêm tay cố vấn nói tiếng Việt vẫn điện đàm với một VC tên là Thu. Ðêm qua không liên lạc được nữa.
Tôi cho lệnh đi kiểm soát sự việc ra sao, quả nhiên ở trong nón người này có viết tên Thu. Hai bên đã liên-lạc với nhau từ hồi nào, và do nguyên nhân nào thì tôi cũng không biết và cũng không hỏi vì nếu có hỏi cũng chưa chắc đã có được câu trả lời.

Khoảng cuối tháng 9 tình hình lắng dịu, căn-cứ Bá Hộ đã được tu sửa cho kiên cố hơn . Vì học xong ở Ðà Lạt đi thẳng ra đơn vị Hành Quân, nên tôi đã không có dịp gần gia đình. Nay thấy tình hình tạm yên, tôi đón nhà tôi ra Mai Lộc cho biết vùng Hỏa Tuyến và cảm nhận trực tiếp những sự gian khổ của anh em chúng tôi. Hai cháu gái lớn ở nhà còn đi học, nhà tôi và cháu gái 3 tuổi ra Tân-Sơn-Nhất và được Không Quân cho quá giang bằng C-130 từ Saigon ra Quảng Tri. Những chiếc C-130 này đã được tháo hết ghế ngồi ngõ hầu có rộng chỗ để chuyên-chở quân dụng ra tiền-tuyến và thuận tiện chở thương binh cùng tử sĩ về Saigon. Ðó là chuyến bay đáng ghi nhớ của vợ con tôi.

Tôi ra Quảng Trị đón và đưa nhà tôi và cháu đi một vòng phố thị xã Ðông Hà, ăn một tô mì rồi vào Mai Lộc. Tôi lên Bộ Chỉ Huy làm việc, hai mẹ con nằm trong hầm, không dám đi ra ngoài vì nóng và gió Lào bụi đỏ không chịu nổi.

Mới đến được 1 ngày thì chúng tôi đã lại có lệnh hành quân . Cuộc hành quân này vào sâu hơn 20 cây số về hướng Tây dọc đường số 9 sang Lào. Vì ngoài tầm Pháo Binh diện địa nên pháo Binh cơ hữu của TQLC được trực-thăng vận vào chiến trường để yểm trợ hành quân. Trước khi Hành Quân, tôi và cố vấn trưởng bay quan sát.

Trực thăng chở tôi đã bị bắn trúng đạn tại đuôi không bị gẫy, chỉ hư hại nhẹ, nhưng phải đáp khẩn cấp xuống gần Khe Sanh. Chỉ vài phút sau khi hạ cánh, tôi đã được trực-thăng Hoa Kỳ đến tiếp cứu ngay, rất may là không ai bị thương.

Tôi không dám nói cho nhà tôi biết chuyện trực-thăng bị bắn trúng. Sáng hôm sau trước khi đi hành quân, tôi nhờ cố-vấn giúp cho phương tiện đưa nhà tôi và cháu ra Quảng trị để về lại Saigon.

Với 3 đứa con nhỏ, chồng đi hành-quân không chắc có ngày về, tinh thần của nhà tôi không vững, cộng thêm vào những lần đã thay mặt tôi đi dự đám tang quá nhiều bạn bè tử-trận như anh Nguyễn Văn Nho, Dương Hạnh Phước, Nguyễn Bá Liên. Tinh thần đã sẵn yếu kém nên ngày càng trở nên suy sụp. Lại thêm kỳ thăm Mai Lộc với nhiều hình ảnh không đẹp. Bác sĩ ở VN phải cho uống thuốc an thần. Và từ đó nhà tôi không bao giờ dám vào vùng hành quân thăm tôi nữa.

Lữ đoàn ăn tết năm Nhâm Tý 1972 tại C2. Ăn tết xong, được Sư Ðoàn 3 thay thế. Chúng tôi về hậu cứ nghỉ 4 tuần lễ.
Giữa tháng 3-1972 lại trở ra vùng 1, hoạt động ở căn cứ Evans, nay đây, mai đó, Lữ Ðoàn dường như đã có mặt ở tất cả mọi nơi, mọi chỗ: Có ba trận đáng lưu ý:

1) Ngày 1 tháng 4-72, Lữ Ðoàn được lệnh lên Ái Tử thay thế để bộ binh di chuyển về cổ thành Quảng Trị. Vừa tới, VC đã bắn cả ngàn quả đại bác 130 ly vào Ái Tử.

2) Ngày 9 tháng 4-72, một Trung đoàn của địch được tăng cường Trung đoàn 202 chiến xa của Bắc Việt đã tấn công vào vị trí của Tiểu Ðoàn 6 TQLC ở căn cứ Pedro (Phượng Hoàng) và pháo vào. Toàn thể các Tiểu Ðoàn cũng như Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn. Nhưng kết quả Trung-đoàn Bộ Binh Cộng Sản bị thiệt hại nặng, trung đoàn chiến xa của địch bị tiêu diệt hoàn toàn. Không một chiếc nào chạy thoát. Một chiếc bị bắt còn nguyên vẹn được đem về Saigon triển lãm trước toà Ðô Chánh. Ðây là lần đầu tiên trong cuộc chiến Việt Nam, quân đội Bắc Việt đã xử dụng chiến xa tại chiến trường Quân Khu 1.
Sau đó lữ đoàn tham dự trận tái chiếm thị xã và cổ thành Quảng Trị ngày 16-9-72.

Kể từ ngày 9-4 đến ngày 16-9-72. Trong 5 tháng tham chiến Lữ Ðoàn 258 đã chịu tổn-thất như sau :
- Về phía ta có 637 tử thương và 3274 bị thương.
- Về phía địch có 5442 chết và 83 bị bắt sống làm tù binh.

3) Trận thứ ba là trận đánh chìm chiếc tầu quân vận của Hải Quân BV chở đạn dược và lương khô ở ngoài khơi bờ biển Mỹ Thủy, tỉnh Quảng Trị ngày 20 tháng 6 năm 74 hồi 9 giờ 57 phút. Chiếc tầu này chạy cách bờ hơn 1 cây số. Pháo binh thuộc cánh B, Tiểu Ðoàn 1 TQLC đã bắn chặn để tàu phải cặp vào Mỹ thủy. Chiếc tầu của địch đã không chịu vào mà còn xả súng bắn vào phía ta. Chiến xa M48 đã có mặt sẵn ở bờ biển, được lệnh khai hỏa bằng đại bác 90 ly. Chiếc tầu bị trúng đạn, quay một vòng rồi từ từ chìm xuống lòng biển, và một phần vẫn còn nổi trên mặt nước vì nơi đó biển không sâu lắm.
* * *
Tháng 12 năm 1974, tôi bàn giao Lữ Ðoàn 258 cho Ðại Tá Nguyễn Năng Bảo.
Trong lúc này Lữ Ðoàn đóng tại ngã tư Hội Yên trên “dẫy phố Buồn Thiu”. Tôi từ giã 258 để về Sàigòn thành lập Lữ Ðoàn mới 468.

Như vậy là tôi ở Lữ đoàn 258 TQLC 4 năm, có được về hậu cứ một lần vào khoảng 1 tháng. Trách vụ của Lữ đoàn trưởng chỉ là chỉ huy chiến thuật chứ không có quyền hành chánh tài chánh như các Trung Ðoàn Trưởng bộ binh và Lữ đoàn Nhẩy Dù.

Thông thường tôi trách-nhiệm sinh mạng gần 4000 người, nhưng đôi khi có tới trên 5000 anh em, như trận tái chiếm cổ thành Quảng Trị năm 1972.

Với trách vụ thật rất nặng nề như vậy, nhưng quyền hạn từ thăng thưởng, bổ nhiệm cán bộ, quản trị hành chánh hoàn toàn do cấp bộ Sư Ðoàn đảm trách.

Tôi viết lại để các bạn biết thêm về câu chuyện một lữ đoàn TQLC trên đường hành quân.

Lịch sử đã sang trang, mọi việc của ngày hôm qua thuộc về quá khứ, đã đi vào di vãng. Còn lại bây giờ chỉ có nhà tôi, có lẽ vì uống thuốc an thần quá nhiều nên ngày nay bị ảnh hưởng. Tám năm qua, quá khứ hiện tại và tương lai hoàn toàn mờ mịt. Nhà tôi sống như người có xác mà không có hồn. Phần tôi gần 30 năm không còn lữ đoàn nhưng ngày nay vẫn trực 24/24.
* * *
Phần thứ III: Trận Cổ Thành
Trận đánh lừng danh của QLVNCH trên chiến trường Việt Nam. Quân hai bên chết trên 10 ngàn người tại thị xã Quảng Trị trong năm 72.

Ngô Văn Ðịnh - Thủy Quân Lục Chiến VNCH